 |
| Fragmento de la programo (el 2000 metrų, 1928, n-ro 1) |
La 12an de junio 2016 en Kaunas, en sporthalo Žalgirio Arena okazis solena koncerto dediĉita al la jubileo. Unu el la gvidantinoj de la aranĝo rememoris pri Esperanto kaj la unua parolinto de Litova Radio: "Unu el lingvoj, en kiuj li alparolis, estis Esperanto, tamen tiuj, kiuj aŭskultas Litovan Radion kaj kompreneble vi, ĉi tie kunvenintaj, rimarkis, ke Esperanto ne dominas en etero", – kaj spicis per ironia rideto.
Tamen ĉi tiu ĉarma junulino ne menciis, ke en Kaŭna Radiofono estis regule disaŭdigataj elsendoj en Esperanto. Pri tio legu en artikolo de Antanas POŠKA. La artikolo estas aperigita en Litova Stelo n-ro 3, 1937.
Esperanto en la programo de Radio Kaunas
Raporto por internacia konferenco Esperanto en la moderna vivo
Radio Kaunas ekkomencis uzi Esperanton en la jaro 1926 la 9-an de oktobro, okaze de funebrado pro la okupita ĉefurbo Vilnius.
La unua disaŭdigo rezultis alvokon el Polujo, kaj ĝuste la alvoko estis la sola ricevita el eksterlando. Jam dum la novembro kaj decembro de la sama jaro okazis 36 disaŭdigoj de Esperanto-lecionoj. Aliĝis laŭanonce ĉirkaŭ 300 gekursanoj, sed nur malmultaj alsendis je la kursofino skriblaborojn. De 1926 ĝis 1929 mi konstante ĉiusemajne havis esperantlingve dudekminutajn paroladetojn. Estis pritraktataj treege variaj temoj, sed tamen ĉefe el litova kultura vivo, literaturo, popolarto kaj ekonomio.
Krome okazis kvar Esperanto-solenaĵoj: la 15-an de decembro 1926 – naskiĝtago de Dr. Zamenhof, la 14-an de aprilo 1927 – mortotago de Dr. Zamenhof, la tria okazis la 6-an de majo 1928 kaj la kvara – dum aprilo 1929.
Dum la periodo de 1926.X.9 ĝis 1929.X.28 estis legitaj 103 prelegoj, entute kun la solenaĵoj 42 horoj. De 1926 ĝis 1936 mankas precizaj informoj, ĉar dumtempe estis diversaj prelegantoj, sed laŭ meza kalkulado estis disaŭdigitaj 136 prelegoj dum proksimume 45 horoj.
La tuta nombro de la disaŭdigoj ĝis 1937 jaro estas 273, kiuj sumiĝas 87 horoj.
La tuta programo de Radio Kaunas estis dividita laŭprocente: 11% da tuta vorta programo estis destinita por eksterlando en fremdaj lingvoj. Esperanto akiris 32 % de la tuta programo, destinita por fremdlando.
Pere de esperantlingvaj disaŭdigoj Radio Kaunas povis precize koni la aŭdeclimon de sia sendilo, ĉar la ricevitaj leteroj el Japanujo, Maroko, Usono kaj Egipto klare montris ĝin.
Malgraŭ ke 68 procentoj da propagandparoladoj estis en plej konataj lingvoj, kiel angla, germana, franca, rusa, pola, tamen venis el eksterlando nur ok alvokoj.
Responde al esperantlingvaj dissendoj venis 58 el diversaj Eŭropaj landoj, ekz. 25 el Germanujo, 7 el Francujo, 7 el Sovietunio, 8 el Ĉeĥoslovakujo, 4 el Anglujo, 6 el Aŭstrujo, 3 el Hungarujo, 3 el Estonujo, po du el Egipto, Svedujo, Holando, Italujo, Latvujo kaj po unu el Maroko, Java kaj Rumanujo.
Esperantlingve farita parolado alportis preskaŭ po du alvokojn, dume nur ok alilingvaj paroladoj ricevis nun alvokon.
Tiu ĉi statistiko klare pruvas, ke eksperimentado de Radio Kaŭnas brile sukcesis kaj ke esperanto estas ĝuste 20 foje pli taŭga lingvo por eksterlanda propagando, ol iu alia lingvo nacia uzata por la sama celo.
A. Poška. Redaktoro de Nia Anguleto, Radio Kaunas
1 comment:
Esperanto on Radio Kaunas brings back fond memories of my grandmother, who used to tell me stories about her experience listening to those broadcasts. She always emphasized the excitement and sense of connection she felt when she heard her native language being spoken on the radio, along with Esperanto and other languages. It's remarkable to think that despite the dominance of other languages, Esperanto managed to elicit such a strong response from listeners around the world, proving its effectiveness as a language for international communication.
Post a Comment