Vincas Trumpa - esperantisto

Somere mi legis libron Apie žmones ir laiką (Pri homoj kaj la tempo, eld. Baltos Lankos, 2001) de Vincas TRUMPA (1913-2002). La aŭtoro - historiisto kaj ĵurnalisto - dum la Dua Mondmilito elmigris el Litovio. En la patrion li revenis en 1997. En prefaca artikolo Gediminas RUDIS skribas, ke la vivo de V. Trumpa en Usono ne estis facila. Komence li laboris ankaŭ tute ne kvalifan laboron: kiel kelnero en restoracio, gardisto en lernejo. Feliĉe, li havis grandan bagaĝon, kiun multoj povis envii - li scipovis multe da lingvoj – litovan, rusan, polan, germanan, francan, anglan, latinan, Esperanto. Tio helpis al V. Trumpa ricevi laboron en la Biblioteko de Kongreso. Tie V. Trumpa laboris 28 jarojn, ĝis la pensiiĝo.
La libro estas interesa. V. Trumpa konsideris la principon, ke la historiisto devas esti iomete skeptikulo. Pro tio liaj laboroj ofte elvokis kontraŭdirojn, provokis ardajn diskutojn. Reveninte en Litovion, li kritike taksis iujn politikajn fenomenojn. Li avertis, ke ni, forskuiĝintaj sovetan ideologion, ne iĝu servistoj de troigita patriotismo kaj precipe - tiuj de nacionalismo. V. Trumpa skribis: "La historio iam akceptas rolon de la servistino, sed ne de tiu, kiu portas robbaskojn de sia sinjorino, sed de tiu, kiu iras kun lumigilo kaj al ŝi montras la vojon ".
Mi supozas, litovaj esperantistoj ne sciis, ke V. Trumpa junaĝe estis esperantisto. Menciita fakto pri Esperanto en la libro permesas konjekti, ke la internacian lingvon Vincas Trumpa ne forstrekis el sia biografio.